Mukowiscydoza nie musi nas ograniczać lub może nas ograniczać w niewielkim tylko stopniu. Jeżeli stan zdrowia nam pozwala, to możemy z mukowiscydozą podróżować nawet za granicę.
W poprzednim poradniku Lot samolotem a mukowiscydoza. Wakacyjny poradnik CF przybliżaliśmy informacje i rady na temat podróżowania samolotem. Dzisiaj poradnik na temat przewożenia leków w samochodzie, autokarze, na statku czy promie, w pociągu i samolocie.
Jak przygotować się do podróży z lekami w mukowiscydozie?
- Z dużym wyprzedzeniem sprawdź stan zapasów leków. W razie potrzeby uzupełnij zapasy – odwiedź lekarza i poproś o recepty. Pamiętaj, że za granicą mogą być trudności z zaopatrzeniem w niektóre leki (dotyczyć to może też polskich miejscowości turystycznych).
- W przypadku zagranicznej wycieczki poproś lekarza o “zapasowe” recepty z lekami, tak na wypadek awaryjnej potrzeby zakupu za granicą (leki mogą zaginąć z bagażem, zniszczyć się w trakcie podróży albo w wyjątkowej sytuacji zostać zarekwirowane lub skradzione). Na recepcie oprócz nazwy handlowej powinna być nazwa substancji czynnej (w danym kraju może nie być leku o takiej nazwie, jak nasz z Polski, a farmaceuta może mieć problem z ustaleniem co to za lek). Takie recepty mogą posłużyć też nam jako dowód na lotnisku, w razie wątpliwości co do przewożonych leków.
- Sprawdż termin ważności naszych leków.
Czy każdy lek mogę zabrać za granicę?
W przypadku EU, Kanady i USA nie będzie żadnych problemów z przewozem leków stosowanych w mukowiscydozie. W przypadku bardziej egzotycznych kierunków wycieczek zagranicznych warto sprawdzić na stronie ambasady, czy dany kraj nie stosuje surowych przepisów dotyczących leków. Może się okazać, że któryś ze składników leku jest zakazy i nie można go wwozić do danego kraju lub obowiązują limity ilościowe. Szczególnie trzeba zwrócić uwagę na leki przeciwbólowe.
Czy potrzebuję jakieś dokumenty w sprawie przewozu leków?
Podróżując po Polsce nie potrzebujesz dodatkowych dokumentów w sprawie swojej choroby i przewożonych leków. Planując wycieczkę zagraniczną, niezależnie od środka transportu, trzeba liczyć się z pytaniami dotyczącymi przewożonych leków. Dlatego zachęca się osoby podróżujące z lekami do posiadania recept lub zaświadczenia od lekarza o stosowanych lekach i sprzęcie medycznym.
Zaświadczenie powinno zawierać krótko dane osobowe, informację o mukowiscydozie i ewentualnych chorobach towarzyszących oraz listę stosowanych leków. Zaświadczenie powinno być w języku angielskim.
Wzór zaświadczania dla chorych na mukowiscydozę do wydrukowania w języku angielskim dostępny jest tutaj: PDF
Jak przewozić leki?
- W oryginalnych opakowaniach! To ważne bo w razie kontroli, osoba kontrolująca będzie mogła sprawdzić samodzielnie, co dokładnie przewozimy. Za granicą nawet najtańsza polska witamina C może wyglądać podejrzanie.
- W torbie podręcznej, a nie w innym bagażu. Linie lotnicze odradzają przewożenie leków ratujących życie, leków w chorobach przewlekłych, w walizkach podróżnych umieszczonych w luku bagażowym. Dlaczego? Takie walizki mogą omyłkowo trafić do innego samolotu, mogą zostać skradzione albo uszkodzone podczas transportu. Ale do takiej sytuacji może też dojść w pociągu (np. w UK duże bagaże składowane są w luku w początkowej części składu) czy autokarze. Dlatego leki lepiej przewozić blisko siebie, w plecaku lub torbie podręcznej.W przypadku zagranicznych wycieczek, w bagażu razem z lekami warto przewozić karteczkę z danymi adresowymi, kontaktowymi i informacją, że służą choremu na mukowiscydozę.
- Z daleka od słońca! Wszystkie leki nie powinny być wystawianie na oddziaływanie promieniowania słonecznego. Dlaczego? Uszkadzają się i z powodu przegrzania i z powodu rozkładu substancji aktywnych czy pomocniczych w wyniku działania światła.
Co z lekami, które muszą być przechowywane w lodówce?
Niewielka grupa leków w mukowiscydozie musi być przechowywana w temperaturze niższej niż pokojowa. Zwykle w temperaturze 2-8 stopni Celsjusza. Jeżeli nasza podróż nie jest długa, warto sprawdzić czy incydentalnie lek nie może być transportowany w wyższej temperaturze (niektóre leki mimo przechowywania w lodówce mogą być do 24h przewożone w temp. do 30 stopni bez utraty działania – sprawdź to w ulotce leku).
Do transportu tego typu leków wymagających niższej temperatury przechowywania najlepiej użyć małej, elektrycznej lodówki turystycznej lub lodówki/torby termicznej z mrożonymi wkładami. Pamiętaj, żeby nie układać leków zbyt blisko mrożonego wkładu bo lek może się zamrozić. Najlepiej rozdzielić czymś leki od wkładu (zostawiając min. 2-3cm odstępu między lekami a wkładem).
Czy można zabrać na pokład samolotu małą torbę termiczną z mrożonym wkładem? Tak. Ale warto we wspomnianym wyżej zaświadczeniu wpisać informację, że ten konkretny lek wymaga transportu w niższej temperaturze razem z wkładem chłodzącym.
Jakie leki warto zabrać ze sobą na wakacje?
Wszystkie, które stosujemy w mukowiscydozie + leki przeciwbólowe, leki na dolegliwości żołądkowo-jelitowe (biegunka, niestrawność, zaparcia), preparaty odkażające i materiały opatrunkowe.
Trzeba pamiętać, że w turystycznych kurortach i w Polsce i na całym świecie, ceny nawet podstawowych leków mogą być astronomiczne.
Poradnik z portalu Oddech Życia: Leki w samochodzie, pociągu, samolocie… wakacyjny poradnik CF